فرق زگیل مقعدی و بواسیر علائم و درمان

کلینیک درمان اول 06 آذر 1404

بسیاری از افراد وقتی با خارش، سوزش، برجستگی یا خونریزی در ناحیه مقعد روبه‌رو می‌شوند، بلافاصله تصور می‌کنند که دچار زگیل مقعدی شده‌اند. اما تعدادی از این افراد در نهایت متوجه می‌شوند مشکل آن‌ها چیز دیگری بوده و در واقع با بواسیر مواجه شده‌اند. از آنجایی که این دو بیماری در ظاهر می‌توانند شباهت‌هایی داشته باشند، تشخیص آن‌ها برای فرد عادی دشوار است. به همین دلیل آگاهی از فرق زگیل مقعدی و بواسیر اهمیت زیادی دارد. دانستن تفاوت‌ها باعث می‌شود فرد سریع‌تر به پزشک مراجعه کرده و از عوارض جدی و طولانی‌مدت جلوگیری کند.

بواسیر چیست و چگونه ایجاد می‌شود؟

بواسیر یا هموروئید یک مشکل شایع است که به دلیل تورم و کشیدگی بیش از حد رگ‌های خونی اطراف کانال مقعد ایجاد می‌شود. عواملی از جمله فشار زیاد هنگام اجابت مزاج، یبوست طولانی‌مدت، بارداری، اضافه‌وزن، نشستن زیاد و حتی سبک زندگی نادرست می‌تواند زمینه‌ساز این بیماری باشد.

بواسیر دو نوع اصلی دارد: بواسیر داخلی که درون رکتوم قرار دارد و معمولاً بدون درد است و بواسیر خارجی که در اطراف مقعد دیده و لمس می‌شود. چون ماهیت بواسیر کاملاً عروقی است، این بیماری هیچ ارتباطی با ویروس، باکتری یا عامل مسری ندارد. این موضوع یکی مهم‌ترین موارد در تشخیص فرق زگیل مقعدی و بواسیر به شمار می‌رود.

زگیل مقعدی و دلیل ابتلا به آن چیست؟

زگیل مقعدی یک بیماری ویروسی است که توسط ویروس HPV ایجاد می‌شود. ویروس HPV می‌تواند از طریق رابطه جنسی و تماس پوست با پوست با فرق آلوده منتقل شود. ضایعاتی که در نتیجه این ویروس ایجاد می‌شوند ممکن است ابتدا بسیار کوچک و بی‌درد باشند؛ اما با گذشت زمان رشد کرده، تکثیر می‌شوند و ظاهری شبیه گل‌کلم به خود می‌گیرند. چون ریشه زگیل مقعدی ویروسی است یک بیماری قابل انتقال است و بدون درمان موثر پیشرفت می‌کند. همین مسئله در تشخیص و درمان فرق زگیل مقعدی و بواسیر اهمیت کلیدی دارد.

Genital warts usually appear as a small bump or group of bumps in the genital area. They can be small or large, raised or flat, or shaped like a cauliflower. The warts may go away, stay the same, or grow in size or number. A healthcare provider can usually diagnose genital warts by looking at them. Genital warts can come back, even after treatment. https://www.cdc.gov/sti/about/about-genital-hpv-infection.html

چرا افراد این دو بیماری را اشتباه می‌گیرند؟

بسیاری از علائم مانند خارش، تحریک پوستی، ناراحتی هنگام نشستن، خون‌ریزی خفیف یا احساس وجود توده هم در زگیل و هم در بواسیر دیده می‌شوند. همین شباهت اولیه باعث می‌شود افراد تصور کنند دچار بواسیر شده‌اند. اما وقتی فرد درباره فرق زگیل مقعدی و بواسیر اطلاعات بیشتری داشته باشد، به سرعت می‌تواند متوجه تفاوت‌های واضح این دو بیماری شود. برای مثال، بواسیر معمولاً نرم‌تر است و به شکل یک ورم ظاهر می‌شود اما زگیل مقعدی سطح زبر و برجستگی‌های چندگانه دارد و ممکن است به شکل خوشه‌ای دیده شود.

فرق زگیل مقعدی و بواسیر در یک نگاه

در نگاه اول شاید هر دو بیماری فقط به‌صورت یک «برجستگی» در ناحیه مقعد دیده شوند، اما اگر کمی دقیق‌تر به ظاهر آن‌ها توجه کنیم، تفاوت‌های مشخصی دیده می‌شود که کمک می‌کند فرق زگیل تناسلی مقعدی و بواسیر را راحت‌تر تشخیص دهیم. بواسیر معمولاً به‌صورت یک توده نرم و یکنواخت ظاهر می‌شود؛ حالتی شبیه یک ورم ساده که سطح آن صاف یا کمی ملتهب است. این برجستگی معمولاً منفرد است و کمتر پیش می‌آید که چند توده کنار هم ایجاد کند.

در مقابل، زگیل مقعدی ساختاری کاملاً متفاوت دارد. این ضایعه بیشتر شبیه یک برآمدگی پوستی با سطح ناصاف و زبر است و معمولاً به صورت چند توده کوچک کنار هم دیده می‌شود؛ همان حالتی که آن را شبیه «گل‌کلم» می‌کند. حتی رنگ این ضایعات هم می‌تواند متفاوت باشد—از رنگ پوست تا صورتی، قهوه‌ای یا خاکستری. همین ناهمواری و رشد خوشه‌ای، اصلی‌ترین نشانه‌ای است که ظاهر زگیل را از بواسیر متمایز می‌کند.

به همین دلیل، تفاوت‌های ظاهری نقش بسیار مهمی در فهم فرق زگیل مقعدی و بواسیر دارد و می‌تواند مسیر تشخیص را برای فرد و پزشک بسیار ساده‌تر و سریع‌تر کند.

خطرات و عوارض درمان‌نشدن هر بیماری

این دو بیماری خطرات و عوارض متفاوتی دارند. بواسیر در صورت عدم درمان ممکن است به مشکلاتی از جمله لخته خون داخل رگ، درد شدید، التهاب مزمن یا بیرون‌زدگی رگ‌ها منجر شود. اما خطرات زگیل مقعدی متفاوت و گاهی جدی‌تر است. زگیل مقعدی می‌تواند تکثیر شود. به‌عنوان‌مثال به اطراف مقعد یا داخل کانال مقعد گسترش یابد. همچنین ممکن است از طریق تماس جنسی به شریک جنسی منتقل شود. این ویروس علاوه بر علائمی از جمله زگیل، در برخی موارد می‌توان باعث سرطان دهانه رحم شود. به همین دلیل، متخصصان همواره تأکید می‌کنند که افراد در اولین فرصت برای تشخیص دقیق فرق زگیل مقعدی و بواسیر به پزشک مراجعه کنند تا از بروز عوارض جدی و پیشرفت بیماری جلوگیری شود.

روش‌های درمان بواسیر چیست؟

بواسیر یکی از مشکلات شایع ناحیه مقعد است که معمولاً با روش‌های ساده و تغییر سبک زندگی قابل درمان است. مصرف فیبر کافی در رژیم غذایی، نوشیدن مقدار کافی آب و جلوگیری از یبوست، نقش مهمی در کاهش فشار روی رگ‌ها و بهبود علائم دارد. علاوه بر این، استفاده از پمادهای ضد التهاب و نشستن در آب گرم می‌تواند درد، تورم و خارش ناشی از بواسیر را کاهش دهد و روند بهبود را تسریع کند. این اقدامات ساده به ویژه در مراحل اولیه بیماری، اغلب کافی هستند و می‌توانند از پیشرفت مشکل جلوگیری کنند.

در موارد شدیدتر یا طولانی‌مدت، ممکن است اقدامات پزشکی لازم شود. روش‌هایی مانند لیزر یا جراحی می‌توانند برای کاهش سریع علائم و اصلاح ساختار رگ‌ها مفید باشند. تمامی این درمان‌ها بر اساس کاهش فشار روی رگ‌های ناحیه مقعد طراحی شده‌اند، زیرا ماهیت بواسیر عروقی و غیرمسری است. دانستن فرق زگیل مقعدی و بواسیر در این مرحله اهمیت پیدا می‌کند، چرا که درمان‌های بواسیر هیچ تأثیری روی ضایعات ویروسی مانند زگیل مقعدی ندارند و انتخاب روش نادرست می‌تواند منجر به ادامه مشکل یا اشتباه در تشخیص شود.

روش‌های درمان زگیل مقعدی

درمان زگیل مقعدی کاملاً متفاوت از بواسیر است. این بیماری ویروسی بوده و هدف اصلی درمان، از بین بردن ضایعات و کنترل فعالیت ویروس است. بسته به شدت و محل ضایعات، روش‌های درمان می‌توانند شامل تقویت سیستم ایمنی، کرایوتراپی (فریز کردن)، لیزر، سوزاندن ضایعات، داروهای موضعی ضد ویروس و برداشتن کامل زگیل‌ها باشند. انتخاب روش مناسب توسط پزشک متخصص انجام می‌شود و معمولاً ترکیبی از چند روش برای دستیابی به نتایج بهتر استفاده می‌شود.

در درمان زگیل مقعدی، استمرار روند درمان اهمیت زیادی دارد، زیرا توقف زودهنگام می‌تواند باعث بازگشت یا گسترش ضایعات شود. شناخت دقیق فرق زگیل مقعدی و بواسیر در این مرحله ضروری است، زیرا درمان اشتباه نه تنها مؤثر نخواهد بود، بلکه ممکن است بیماری را بدتر یا زمان درمان را طولانی‌تر کند. پیگیری منظم و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کلید موفقیت در کنترل و بهبود زگیل مقعدی است.

اهمیت مراجعه به پزشک و تشخیص زودهنگام

افراد زیادی به دلیل خجالت یا شرم، مراجعه به پزشک را به تأخیر می‌اندازند. همین موضوع باعث می‌شود بیماری پیشرفت کند و درمان سخت‌تر شود. پزشکان همیشه تأکید می‌کنند که مشکلات مقعدی، حتی اگر ظاهراً ساده باشند، نباید بدون تشخیص دقیق رها شوند. زگیل مقعدی ممکن است در ابتدا کوچک و بی‌علامت باشد، اما در صورت بی‌توجهی می‌تواند افزایش یابد و درمان آن زمان‌برتر شود.

کلام آخر

شناخت فرق زگیل مقعدی و بواسیر بیماری باعث می‌شود فرد بتواند تصمیم درستی درباره درمان بگیرد. بواسیر یک مشکل غیرمسری، مرتبط با رگ‌های خونی و در بسیاری موارد قابل‌کنترل است. اما زگیل مقعدی یک بیماری ویروسی، مسری و گاهی مزمن است. اشتباه گرفتن این دو بیماری با یکدیگر ممکن است باعث تأخیر در درمان، گسترش ویروس یا حتی ایجاد مشکلات جدی‌تر شود.

به همین دلیل همیشه توصیه می‌شود در صورت مشاهده هرگونه برجستگی، خون‌ریزی، سوزش یا تغییرات پوستی در ناحیه مقعد، بدون حدس و گمان، به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص و درمان صحیح انجام شود.آگاهی از این تفاوت‌ها گام مهمی در حفظ سلامت، پیشگیری از عوارض و آغاز درمان صحیح است.